Itmeans: Account Abstraction - Mảnh ghép còn thiếu của Web3

Ngày 2/3, tại WalletCon, Vitalik Buterin, founder của Ethereum, ra mắt tiêu chuẩn mở khóa mới cho tính năng “account abstraction”. Đây được xem là bước đột phá giúp crypto phổ cập đến đại chúng.

“Account abstraction là điều mà chúng ta luôn mong muốn và mơ ước bấy lâu nay của cộng đồng phát triển Ethereum”, Vitalik bày tỏ.

Cụ thể, account abstraction cho phép người dùng chuyển đổi từ định dạng ví truyền thống như Metamask, Coin98 Wallet… sang định dạng hợp đồng thông minh (smart contract wallet).

Contract account và ước mơ của Vitalik

Contract account được hiểu đơn giản là tài khoản dưới dạng hợp đồng thông minh. Theo đó, loại chúng được quản lý bởi đoạn code, không phải người dùng. Điều này nghĩa là người dùng hoặc nhà lập trình có thể tạo ra các chức năng khác nhau cho từng loại tài khoản khác nhau.

Contract account có thể được áp dụng trong mọi lĩnh vực có liên quan đến blockchain. Đơn cử, trong blockchain game, khi bạn đăng nhập vào một tựa gamefi, một contract account sẽ được tạo mới. Bạn và nhà phát triển tựa game cùng thống nhất contract account này có giá trị trong một khoản thời gian cụ thể. Với hợp đồng này, bạn đồng ý cấp cho trò chơi quyền truy cập các NFT, sử dụng, khai thác lợi nhuận từ trò chơi.

Đây không phải lần đầu Vitalik nhắc đến khái niệm abstract account. Trước đó, nhà sáng lập Ethereum từng đưa ra nhiều đề xuất như EIP-86, EIP-2938, EIP-3074. Gần đây nhất, Vitalik ra mắt tiêu chuẩn ERC-4337 nhằm biến “account abstraction” thành hiện thực. Luận điểm này cho thấy abstract account quan trọng và được cân nhắc nhiều lần.

Web3 - Ác mộng với người mới

Bất kỳ ai tiếp cận thị trường crypto đều bắt đầu với một địa chỉ ví. Tương tự như tài khoản ngân hàng. Đa phần tài khoản hiện tại là EOA(Externally Owned Accounts) hay tài khoản độc lập như Metamask, Coin98. Mỗi địa chỉ ví sẽ bao gồm public key và private key. Người nắm giữ private key chịu trách nhiệm toàn bộ với tài sản có trong ví.

Sau đó, người dùng cần phải tìm hiểu để nắm thuần thục các thao tác như: tạo tài khoản, lưu trữ private key, mua tiền mã hóa, chọn hoạt động, trả phí gas, chờ hoạt động được xác nhận trên blockchain. Mỗi thao tác kể trên đều cần phải cần sự cấp phép từ private key, yêu cầu người dùng xác nhận trên ví của mình.

Vì đòi hỏi quá nhiều kiến thức về công nghệ, tương tác với crypto luôn là là rào cản lớn đối với người mới.

Liệu cộng đồng có đánh đổi sự tiện lợi để sử dụng dịch vụ phi tập trung?

“Not your keys, not your coin” trở thành tiêu chuẩn cho sự phi tập trung trong Web3. Private key giúp người nắm giữ có thể kiểm soát toàn bộ tài sản trong ví. Đổi lại, phương pháp này không thể bảo vệ tài sản người dùng nếu private key bị mất.

Trong hệ thống tài chính truyền thống, nếu bị mất thẻ ngân hàng hay lộ thông tin, người dùng có thể thực hiện hàng loạt hành động khác nhau để bảo vệ tài khoản như đặt giới hạn chuyển khoản, dừng giao dịch, chuyển tất cả tài sản sang tài khoản khác, hồi phục tài khoản đã mất…

Liệu có tỷ phú nào dám bỏ hàng trăm triệu USD vào một tài khoản ngân hàng mà chỉ cần họ quên mật khẩu là sẽ mất sạch số tiền trong đó?

Đây chính là vấn đề mà account abstraction giải quyết.

Account abstraction - Cánh cửa đến với mass adoption

Về bảo mật, contract account được đánh giá là đem lại một lớp bảo vệ cho tài sản của người dùng. Người dùng có thể đặt ra điều kiện khác nhau để có thể rút tiền khỏi tài khoản.

Đơn cử, một tài khoản contract account được thiết lập yêu cầu cần có 3 trên 5 chữ ký xác nhận để rút tiền. Như vậy, khi người dùng bị trộm mất quyền của tài khoản, tên trộm vẫn không thể di chuyển tài sản trong ví của họ.

Ngoài ra, chủ sở hữu có thể sử dụng chức năng “Social recovery” để khôi phục tài khoản.

Tính năng này có thể hiểu đơn giản theo cách hoạt động của một tài khoản mạng xã hội. Khi người dùng mất mật khẩu Facebook. Họ có thể đổi lại mật khẩu mới bằng việc truy cập tài khoản trên điện thoại, nơi họ từng đăng nhập và cấp quyền cho thiết bị. Trong khi đó, tin tặc có được mật khẩu cần sự phê duyệt của một thiết bị đã từng đăng nhập mới có thể truy cập vào tài khoản.

Tương tự blockchain, tiềm năng abstract account  mang lại chỉ còn phụ thuộc vào sự sáng tạo của các dự án.

Với account abstraction, người dùng có thể gộp nhiều giao dịch và xử lý trong một thao tác, gọi là multicall. Lấy ví dụ, việc cung cấp thanh khoản cho Uniswap cần ba giao dịch gồm cấp phép hai token và gửi chúng. Với multicall, người dùng có thể thực hiện tất cả hoạt động trên bằng một giao dịch.

Một ứng dụng khác của account abstraction là Sesson Key. Tính năng này cho phép bạn có thể thực hiện nhiều giao dịch trong thời gian định trước mà không phải ký vào từng giao dịch. Theo đó, người dùng có thể xác nhận trước giao dịch trong một khoảng thời gian mong muốn.

Hiện tại, một số nhà phát triển đã bắt đầu khai phá tính năng này trên các nền tảng rollup như Loot Realms, Brig, Topology, …

Như Interlock đã đưa tin, Ethereum đã cập nhật tiêu chuẩn mới ERC-4337 cho phép account abstraction có thể triển khai mà không cần thay đổi consensus layer. Từ đó biến việc chuyển đổi từ EOA sang contract account trở nên khả thi. Với đặc tính của mình, contract account sẽ tạo ra nhiều tính năng khác nhau nhằm giải quyết các bất cặp hiện tại của blockchain hiện tại như rủi ro về tài sản, rào cản với người mới.

Đọc thêm: Tại sao nhiều người không được nhận airdrop của Arbitrum?