BuilderTalk #4: Stride và cuộc hành trình trên Cosmos

Stride là nền tảng liquid staking hoàn chỉnh đầu tiên trong hệ sinh thái Cosmos. Thông qua giao thức này, người dùng có thể kiếm được cả lợi nhuận từ việc staking và DeFi trên hệ sinh thái Cosmos IBC. Sứ mệnh hàng đầu của Stride là mang lại trải nghiệm liquid staking tốt nhất và an toàn nhất cho người dùng trong Cosmos.

Nền tảng này tương tự tương tự với Lido Finance hay Rocket Pool trên Ethereum. Thay vì tài sản của người dùng bị khóa trong các validator, họ có thể nhận về tài sản phái sinh tương đương với số token đã deposit vào giao thức liquid staking. 

Stride hiện hỗ trợ nhiều loại tài sản trên Cosmos như Cosmos Hub (ATOM), Osmosis (OSMO), Juno (JUNO) và Stargaze (STARTS) cùng với các token phái sinh tương đương như stATOM, stOSMO, stJUNO và stSTARTS.

Giao thức liquid staking Stride từng huy động thành công 6.7 triệu USD từ các nhà đầu tư như Pantera, Distributed Global, North Island Ventures, 1confirmation,... ở vòng seed round. Một trong những đồng sáng lập của Stride là Vishal Talasani, cũng là nhân vật chính trong sự kiện builder talk lần này. Trước đó, Talasani đã thành lập một quỹ đầu tư mạo hiểm, nhưng sau này bán lại cho Dark Forest Technologies. 

Ngoài ra, ông từng làm việc tại Bridgewater Associates với tư cách là nhà nghiên cứu lượng tử cùng với đồng sáng lập Edmunds - người đã làm việc trong bộ phận tiền mã hóa với vị trí nghiên cứu kinh tế vĩ mô. 

Khi nhắc đến “build” hay “builder”, Talasani cho biết ông liên tưởng ngay đến coding và những công nghệ kỹ thuật đặc biệt. Ông cho rằng các nhà phát triển làm việc trong ngành crypto đang ở giai đoạn đầu của công nghệ blockchain. 

Những người này vẫn sẽ tiếp tục khám phá và phát triển tiềm năng của blockchain và là cầu nối công nghệ giúp đơn giản hóa để người dùng dễ dàng tiếp cận hơn. Họ có thể sử dụng nhiều năm để học hỏi trong lĩnh vực này và dùng kiến thức của mình để quay lại phục vụ cho crypto. 

Stride và những thách thức gặp phải về liquid staking

Bên cạnh đó, đồng sáng lập Stride nhấn mạnh một trong những thách thức của Cosmos đó là việc biến blockchain trở thành các appchain. Không giống như Ethereum và Solana, trên Cosmos có nhiều blockchain nhỏ khác nhau. Hiện hệ sinh thái Cosmos có hơn 50 blockchain. Trong đó, lĩnh vực mà Stride chủ yếu tập trung vào là mảng liquid staking trên hầu hết blockchain cũng như việc làm cho các token trở nên hữu ích hơn trong thế giới DeFi. 

Vishal Talasani chia sẻ, ban đầu đội ngũ của Stride khám phá hệ sinh thái Cosmos và cảm nhận rằng đây sẽ là điểm đến của nhiều appchain trong tương lai. Các nền tảng staking cũng trở nên phổ biến và thu hút sự chú ý của nhiều dự án DeFi. Tuy nhiên, trong DeFi có nhiều giao thức liquid staking và mỗi giao thức lại mang lại tỷ lệ lợi nhuận khác nhau. 

Song, để các token trở nên hữu ích trong thế giới DeFi, Stride cho rằng cần có một số LP token để mở khóa tiềm năng. Điều đó khiến các nhà phát triển dự án nghĩ ngay đến liquid staking với việc tạo ra lợi nhuận từ token nhưng vẫn đảm bảo tài sản được an toàn. 

Điểm khác biệt của Stride

Talasani cho biết trên Cosmos có nhiều giao thức liquid staking nhưng Stride sở hữu điểm khác biệt và nỗ lực duy trì chúng để cạnh tranh tích cực với các dự án khác. Không giống như pSTAKE hay Persistence, Stride xây dựng giao thức mở có thể kết nối với các blockchain khác và lấy sự an toàn đối với tài sản người dùng làm ưu tiên hàng đầu. 

Nền tảng này tập trung vào độ an toàn khi người dùng staking token của họ vào giao thức và đáp ứng nhu cầu thực sự của cộng đồng. Đồng sáng lập dự án khẳng định điều đó góp phần giúp Stride định vị được thương hiệu của mình trong hàng loạt dự án liquid staking trên Cosmos. 

Nhà tiên phong của Cosmos

Đề cập đến các thành tựu quan trọng của Stride, Vishal tự hào Stride là giao thức đầu tiên đặt "viên gạch" liquid staking lên hệ sinh thái Cosmos. Stride chính thức triển khai mainnet vào tháng 9/2022, vài tháng trước khi giới thiệu ATOM, token đầu tiên trên nền tảng.

Người dùng có thể stake để kiếm phần thưởng stTOKEN như stATOM, stOSMO và stLUNA. Giao thức cũng cho phép họ unstake token bất kỳ lúc nào. stTOKEN được hỗ trợ 100% bởi TOKEN trên chuỗi.

Stride hiện cung cấp phần thưởng staking cho 6 token, bao gồm ATOM, OSMO, LUNA, STARS, JUNO và EVMOS. Không dừng lại ở đó, Stride đặt mục tiêu mở rộng dịch vụ cho nhiều token Cosmos hơn trong tương lai. Đến cuối năm, Stride dự kiến ​​tương thích thêm với 5-10 blockchain khác.

Đội ngũ dự án cũng đang phát triển quyền lợi quản trị cho người dùng Stride. Chẳng hạn, khi nhà giao dịch liquid stake ATOM trên Stride, họ sẽ nhận lại stATOM. Tiếp đến, họ có thể sử dụng số stATOM này để bỏ phiếu cho các đề xuất quản trị. 

Bước tiến quan trọng khác của dự án là giới thiệu khái niệm Stride appchain. Theo cách gọi của nhóm, Stride là một "không gian" liquid staking tương thích với nhiều blockchain trên Cosmos. Do blockchain không có ứng dụng DeFi bên trên, stTOKEN cần được chuyển lên blockchain khác để stake. Người dùng có thể mua stATOM và chuyển đổi thành ATOM để kiếm lợi nhuận. 

Vishal hy vọng điều này sẽ mang lại nhiều giá trị hơn cho hệ sinh thái Stride. Ngoài ra, điều này giúp Stride duy trì thanh khoản lớn và tăng tiện ích cho stTOKEN trong không gian DeFi. Theo Stride, việc không xây dựng ứng dụng trên chuỗi giúp cơ sở hạ tầng bớt phức tạp hơn và đảm bảo tính bảo mật.

Ngoài ra, dự án duy trì giám sát từng khối trong blockchain. Nếu Stride bị tấn công, các nhà phát triển có thể can thiệp ngay lập tức. Vishal tiết lộ Stride đang triển khai một loạt cải tiến an ninh mạng khác. Bên cạnh các khối, toàn bộ giao dịch đều được kiểm tra liên tục.

“Chúng tôi đang cố gắng làm cho dữ liệu Stride dễ tiếp cận hơn với các giao thức DeFi. Bây giờ chúng tôi có 4-5 oracle trên Stride. Do đó, việc xuất và lưu trữ dữ liệu cho các đối tác DeFi khác sẽ dễ dàng hơn”, Vishal cho biết.

Đưa liquid staking đến crypto

Vishal khẳng định hầu hết tất cả các giao thức DeFi trong Cosmos đều có thể tích hợp Stride. Về việc mở rộng ra ngoài mạng Cosmos, Vishal cho biết nhóm muốn tập trung vào Cosmos để cung cấp các sản phẩm chất lượng. Vishal chỉ ra rào cản ngăn người dùng đến với các blockchain khác là Cosmos cung cấp lợi suất (yield) cao hơn đáng kể. Theo anh, người dùng khó có thể hold ATOM trong các ứng dụng DeFi Ethereum do không muốn bỏ lỡ lợi suất 25% của Cosmos. 

Tuy nhiên, Stride đang tìm cách đưa stTOKEN đến nhiều hệ sinh thái hơn. Blockchain đầu tiên dự án quan tâm là Optimism. Vishal nhận xét Optimism có "công nghệ xuất sắc" và cởi mở với liquid staking token. Nếu đi đúng kế hoạch, giao thức sẵn sàng hợp tác với nhiều blockchain trên Ethereum hơn như Arbitrum.

Stride cũng đang chú ý đến hệ sinh thái Polkadot. Theo Vishal, stTOKEN sẽ có thể tích hợp Polkadot DeFi trong vài tháng nữa. “Stride đã có những kết nối đầu tiên với Polkadot [...] Chúng tôi mong sẽ sớm có thể sử dụng công nghệ của Stride để liquid stake DOT”, Vishal cho hay.

Anh tiết lộ dự án đang phát triển tính năng Interchain Security (bảo mật liên chuỗi). Ý tưởng là Stride sẽ dùng chung validator với Cosmos Hub và được Cosmos Hub bảo mật. Dù Stride chỉ là dự án nhỏ, nền tảng sẽ được hưởng mạng lưới bảo mật đã được Cosmos chi hàng tỷ USD. Dự án muốn đảm bảo Stride trở thành nơi an toàn nhất để người dùng stake token.

Về mặt quản trị, thách thức lớn nhất là chuyển stTOKEN đến 50 blockchain khác. Với Interchain Autopilot, người dùng chỉ cần ký một giao dịch để liquid stake thay vì hai giao dịch (giao dịch IBC và giao dịch trên Stride) như trước đây. Chỉ cần nhấn một nút lệnh đơn giản, giao thức sẽ tự động chuyển token để sẵn sàng liquid stake.

Q&A

Tôi có thể làm gì với stTOKEN? Có lợi ích nào đặc biệt không?

Ứng dụng chính của stTOKEN là kiếm lợi nhuận thông qua AMM hoặc staking. Chẳng hạn, bạn có thể kiếm phần thưởng từ tất cả token Stride hỗ trợ: ATOM, JUNO, OSMO...

Anh có thể chia sẻ suy nghĩ của mình về xu hướng của năm nay không?

Token liquid staking có thể là mảnh ghép quan trọng trong DeFi. Mô hình này giúp đôi bên cùng có lợi. Bạn sẽ được hưởng tính bảo mật của mạng lưới. Bạn càng stake nhiều, blockchain càng an toàn và vận hành tốt. Điều quan trọng là người dùng kiếm được thêm lợi nhuận và thúc đẩy sự phát triển của dự án, đặc biệt là khi họ có công nghệ hấp dẫn.

Trong 5 năm tới, tôi nghĩ phần lớn token đều có khả năng được liquid stake. Và chúng ta có thể có được cơ sở hạ tầng, cơ chế quản trị và quy trình hoạt động tốt hơn.

Stride có gì vượt trội hơn các nhà cung cấp liquid staking khác trên Cosmos?

Đầu tiên, chúng tôi là blockchain riêng trong khi những giao thức như pSTAKE sử dụng hợp đồng thông minh của dự án khác. Điều đó đồng nghĩa chúng tôi nắm thế chủ động để cải thiện an toàn mạng lưới. Chúng tôi luôn tiến hành một loạt bước kiểm tra, đảm bảo quy trình liquid staking không bị tấn công. 

Chúng tôi tối giản hoạt động của mình và chỉ tập trung vào liquid staking. Stride hy vọng trở thành đối tác với những dự án chất lượng khác trên Cosmos và tối ưu hoá giá trị của token STRD. Chúng tôi đã và đang nỗ lực tích hợp các token với hệ thống DeFi trên Cosmos. Vì vậy, stATOM và ATOM có liên kết rất chặt chẽ với nhau.

Nhằm giúp dữ liệu của Stride dễ tiếp cận hơn, các nhà phát triển đang nghiên cứu sâu về oracles và các nhà cung cấp dữ liệu khác. Chúng tôi tin rằng Stride đang cung cấp khoảng 80-90% ATOM được liquid stake trên hệ sinh thái Cosmos. 

Làm sao đảm bảo toàn bộ token đều được stake? Yield của người dùng đến từ đâu?

Chúng tôi đã được kiểm toán bởi 3 công ty khác nhau và hiện đang tiến hành một chương trình kiểm toán mới. Do đó, Stride cam kết có hệ thống kiểm toán, code và nền tảng vững chắc. Vì là blockchain riêng biệt, chúng tôi duy trì kiểm tra từng khối đơn lẻ để phát hiện nguy cơ bị tấn công.

Nếu chúng tôi phát hiện lỗi hoặc cuộc tấn công nào đó, hoạt động trên blockchain có thể bị tạm dừng. Ngoài ra, chúng tôi có thể giám sát xem có bao nhiêu token đã được chuyển khỏi Stride. Nếu con số đó quá cao, hệ thống sẽ tự động giới hạn số lượng token được phép rời khỏi blockchain trong một ngày.

Nếu bạn thấy 50%-100% token bị loại khỏi giao dịch, có khả năng mạng lưới đang bị khai thác và blockchain đang thực hiện biện pháp giảm thiểu thiệt hại. 

Anh có lời khuyên nào cho các builder ở thời kỳ downtrend?

Các bạn đang xây dựng những công nghệ vô cùng tiên tiến và mới mẻ. Tôi nghĩ được góp sức cho những công nghệ này là cơ hội lớn vì tôi tin rằng 50 năm sau, tiền mã hoá sẽ phủ sóng hầu hết hoạt động thương mại trực tuyến. 

Bạn có thể thấy bear market là quãng thời gian khó khăn. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng nhiều dự án lớn đã ra đời trong giai đoạn downtrend như thế này. Tôi nghĩ đây là thời cơ để chúng ta lùi một bước khỏi sự điên cuồng của thị trường và tập trung vào việc xây dựng.

Cuối cùng, bạn cần đảm bảo dự án của mình có ý tưởng và lộ trình tốt. Thị trường downtrend là thời điểm tuyệt vời để tuyển dụng và xây dựng, nhưng bạn cần có chiến lược duy trì sức tăng trưởng.

Đọc thêm: BuilderTalk #3: Aura Network và cánh cửa kết nối NFT đến Web2.