Chân dung nhà đầu tư crypto tiêu biểu ở Việt Nam
Dựa trên “Khảo sát Thị trường Crypto Việt Nam năm 2023” của Coin98 Insights, Interlock đã tổng hợp và “phác thảo” chân dung của anh “Nguyễn Văn Tuấn”, nhà đầu tư crypto Việt Nam điển hình, và câu chuyện của anh trong thị trường một năm qua.
Theo kết quả khảo sát, khoảng 85% nhà đầu tư tiền mã hóa tại Việt Nam là nam giới. Theo đó, anh Tuấn (31 tuổi) sống ở TP Hồ Chí Minh. Đây cũng là thành phố tập trung hơn 50% nhà đầu tư khác. Ngoài ra, cộng đồng crypto như anh Tuấn cũng quy tụ ở những thành phố lớn như Hà Nội và Đà Nẵng.
Với thu nhập 17 triệu đồng, anh Tuấn tham gia thị trường từ giai đoạn uptrend 2021. Tuy nhiên, thị trường 2 năm sau đó đi vào downtrend kéo dài, khiến anh Tuấn liên tục thua lỗ. Mỗi tháng anh chỉ dành 20% danh mục đầu tư của mình vào tiền mã hóa, tức khoảng 3.5 triệu đồng.
Trong khi đó, một người bạn khác của anh Tuấn lại đầu tư 40% danh mục vào thị trường crypto. Người này cũng có khuynh hướng sử dụng đòn bẩy khi đầu tư và đặt ở mức 2.5x trở lên. Trái lại, anh Tuấn có lối đầu tư cẩn trọng hơn và chỉ đặt đòn bẩy nhỏ nếu có.
Như phần đông bạn bè, anh chuộng lưu trữ và giao dịch tài sản mã hóa trên sàn giao dịch tập trung, sau đó mới đến các loại ví crypto và ứng dụng phi tập trung (DApp). Trong năm 2023, anh thường tìm cơ hội lợi nhuận bằng cách giao dịch spot hoặc săn các dự án airdrop và retroactive.
Trái lại, những người nhiều kinh nghiệm ít nắm giữ tài sản trên sàn CEX. Thay vào đó, họ tìm kiếm các dự án trên sàn DEX.
Do Bitcoin có ảnh hưởng lớn đến thị trường, anh Tuấn cũng theo dõi sát sao giá Bitcoin. Anh đặc biệt tìm kiếm từ khóa “Bitcoin” và “crypto” nhiều nhất vào cuối tháng 3 và đầu tháng 12. Bitcoin đã tăng hơn 70% trong quý I/2023, đánh dấu quý tăng mạnh nhất kể từ 2021. Đến tháng 12, Bitcoin lần đầu vượt ngưỡng 41,800 USD sau 19 tháng, đồng thời lọt top 10 tài sản hàng đầu thế giới theo vốn hóa thị trường.
Tuy nhiên, đây lại không phải là tài sản được anh xuống tiền đầu tư nhiều nhất. Thay vào đó, danh mục của anh chiếm đa số là token của các blockchain layer 1 và layer 2, kế đến mới là Bitcoin. Những dự án khác được anh Tuấn phân bổ tiền vốn lần lượt là DeFi, GameFi, memecoin, NFT, SocialFi và stablecoin.
Dù có phương pháp đầu tư cẩn trọng, anh vẫn không tránh khỏi thua lỗ trong 2023. Trả lời Coin98 Analysis, anh thừa nhận lý do khiến bản thân anh và nhiều nhà đầu tư khác mất tiền chủ yếu là FOMO và không lên kế hoạch giao dịch kỹ lưỡng. Nguyên nhân khác cũng góp phần khiến anh mất tiền là những sự kiện bất ngờ, điển hình là khủng hoảng ngân hàng hồi tháng 3 từng khiến Bitcoin giảm xuống dưới 20,000 USD.
Nhà đầu tư tại Việt Nam thường xem xét nhiều yếu tố trước khi đưa ra quyết định cuối cùng. Nhìn lại phương pháp đầu tư của mình, anh Tuấn cũng phân tích cơ bản, phân tích kỹ thuật, xem xem xét tình hình vĩ mô, tham khảo dữ liệu on-chain. Song điểm khác biệt của anh với những nhà đầu tư có lãi là anh thường nghe tư vấn của bạn bè hoặc KOL.
Ngoài ra, kinh nghiệm là một trong những yếu tố then chốt liên quan đến kết quả lãi hay lỗ của nhà đầu tư crypto. So với nhà đầu tư kỳ cựu, những người gia nhập thị trường từ sau 2020 như anh Tuấn có tỷ lệ lỗ cao hơn.
Tỷ lệ phân bổ tài sản vào crypto trên tổng portfolio cũng ảnh hưởng tới kết quả đầu tư. Số liệu cho thấy những nhà đầu tư phân bổ số vốn ít (dưới 10% và 10 - 30%) có tỷ lệ lỗ cao và tỷ lệ lãi thấp hơn các nhóm còn lại. Điều này có thể do những nhà đầu tư phân bổ vốn ít không theo sát thị trường bằng những người phân bổ nhiều vốn hơn.
Những nhà đầu tư bị lỗ trong năm 2023 có xu hướng đầu tư memecoin và NFT cao hơn, đồng thời nắm giữ ít Bitcoin hơn. Đây có thể là bài học kinh nghiệm cho anh Tuấn để cẩn trọng khi phân bổ vốn cho những loại tài sản có rủi ro biến động giá cao.
Theo dữ liệu CoinGecko năm 2023, top 5 từ khoá tìm kiếm liên quan crypto tại Việt Nam lần lượt là: “hệ sinh thái Arbitrum”, “memecoin”, “AI”, “BRC-20 token” và “layer 2”.
Sang năm 2024, nghe bạn bè nói nhiều về AI, anh Tuấn cũng để mắt đến các dự án thuộc nhóm này. Bên cạnh đó, anh dự định tiếp tục đầu tư vào memecoin, token layer 1, layer 2, NFT và SocialFi.
3 nhóm nhà đầu tư đưa ra có dự đoán khác nhau về thị trường. Những người hoà vốn trong năm 2023 đặt lòng tin vào layer 2, DeFi và RWA. Nhà đầu tư có lãi có xu hướng tiếp tục tập trung vào nhánh Blockchain layer 1, layer 2, DeFi, RWA, AI trong năm 2024.
Dù anh Tuấn liên tiếp thua lỗ 2 năm, thị trường sôi động vào những ngày cuối năm đã khôi phục niềm tin của anh vào năm 2024. Năm 2024 mở đầu với loạt tin tốt về spot Bitcoin ETF, khiến không ít nhà đầu tư cho rằng chu kỳ tăng trưởng mới đang đến gần.
Nối tiếp làn sóng Bitcoin ETF, 2 sự kiện lớn khác sắp diễn ra là nâng cấp Dencun của Ethereum và Bitcoin Halving, dự kiến diễn ra lần lượt vào cuối tháng 2 và tháng 4. Sau Dencun, Ethereum sẽ giảm thiểu chi phí lưu trữ dữ liệu giao dịch, cải tiến thiết kế cross-chain và pool staking. Trong khi đó, Bitcoin Halving làm giảm nguồn cung Bitcoin, từ đó tạo điều kiện tăng giá.
Với những lý do trên, anh dự đoán thị trường năm tới sẽ tăng trưởng tích cực, đẩy giá Bitcoin vượt đỉnh cũ. Như 69% nhà đầu tư Việt Nam, anh sẽ tăng tỷ lệ đầu tư vào thị trường crypto với kỳ vọng lợi nhuận cao.
Tuy nhiên, anh Tuấn cũng được khuyên là nên để ý đến những yếu tố vĩ mô có thể ảnh hưởng tới nền kinh tế nói chung. Một số sự kiện tiêu biểu như Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) duy trì lãi suất cao, căng thẳng địa chính trị, các vấn đề về an ninh lương thực và môi trường...