CZ có thật sự vì người dùng?
Trước truyền thông, CZ luôn khẳng định Binance hoạt động vì người dùng. Lần gần nhất mà thông điệp này xuất hiện là trong buổi AMA trên Twitter ngày 1/5, khi một người dùng đã đặt câu hỏi liệu Binance có ý định niêm yết memecoin PEPE hay không.
Thay vì trả lời cụ thể, ông chỉ khẳng định sàn sẽ cân nhắc niêm yết mọi token miễn là người dùng có nhu cầu. Không có loại tài sản nào nằm trong danh sách loại trừ của Binance.
Lối trả lời phỏng vấn an toàn của CZ
Khi được hỏi về PEPE, thay vì lẩn tránh, CZ đã sử dụng kỹ thuật vĩ mô hóa. Theo đó, CZ không đề cập đến PEPE và chỉ đưa ra những bình luận trung lập về memecoin.
Như Interlock đưa tin, CZ cho hay ông không thực sự hiểu được memecoin nhưng nói thêm “những người thành công như Elon Musk” dường như hiểu được loại tài sản này. Đó là lý do Binance sẽ dựa vào người dùng để niêm yết một token nhất định, bất kể đó có phải là memecoin hay không.
Theo lời CZ, chỉ cần có nhiều người giao dịch và sở hữu, Binance sẽ cân nhắc niêm yết đồng coin đó. Điều kiện khác là memecoin phải duy trì được một thời gian, không phải chỉ “một, hai tuần”. Nói cách khác, chỉ cần đồng token có vẻ nổi tiếng, sàn sẽ luôn sẵn sàng cung cấp càng nhiều loại token càng tốt để càng nhiều nhà đầu tư đầu cơ vào giá trị của chúng và trả phí giao dịch cho Binance.
Một mặt, ông chủ Binance bày tỏ thái độ không quá thiện cảm với memecoin. Mặt khác, ông lại nhắc tên Elon Musk như ví dụ về một “người thành công” ủng hộ memecoin. Trong khi tỏ ra không shill token, tên của tỷ phú Tesla có thể dẫn dắt cộng đồng hiểu rằng memecoin có giá trị tiềm năng.
Ngoài ra, ông nhấn mạnh Binance có đội ngũ riêng đánh giá các loại tài sản trước khi tiến đến quyết định niêm yết. Tất nhiên, ông không nói rõ các tiêu chí là gì, memecoin cần tồn tại bao lâu mới được coi là đủ và quan trọng hơn, liệu Binance có xét đến rủi ro của loại tài sản đó hay không.
Rõ ràng CZ đang cố cho thấy Binance có tiêu chuẩn về memecoin chặt chẽ. Dù duy trì thanh khoản trong nhiều tuần, đầu tư vào memecoin vẫn có tính mạo hiểm hơn nhiều so với các loại tài sản mã hóa khác. Trên thực tế, memecoin hàng đầu là Dogecoin cũng từng nhiều lần khiến nhà đầu tư thót tim khi đột ngột lao dốc.
Chẳng hạn, tháng 5/2021, Dogecoin đã giảm 40% sau khi Elon Musk đùa cợt về đồng coin trên chương trình Saturday Night Live (SNL). Đáng chú ý, vài ngày trước chương trình, Dogecoin đã chạm ngưỡng cao kỷ lục 0.69 USD. Điều này cho thấy đặc trưng của memecoin là sự bất ổn, dễ thao túng và phụ thuộc hoàn toàn vào số đông… Ngay cả khi có thanh khoản cao ổn định, hình ảnh đậm tính “cờ bạc” của memecoin vẫn không thể thay đổi.
Đây không phải là lần đầu tiên CZ có lối trả lời phỏng vấn lấp lửng như vậy. Mỗi khi được hỏi về memecoin, các câu trả lời của CZ đều là nhận xét chung, không trực tiếp ủng hộ song cũng không phủ nhận giá trị của loại tài sản này. Năm 2021, trong cuộc phỏng vấn với hãng tin AP, nhà sáng lập Binance cũng từng thảo luận về memecoin.
Lúc bấy giờ, Dogecoin là một trong những loại tiền mã hóa có tốc độ tăng trưởng mạnh nhất thị trường. Mở đầu năm 2021, giá đồng coin đã tăng hơn 800% trong vòng 24h và liên tục phá những mốc giá mới cho đến cuối năm.
Như thường lệ, CZ đáp: "Tôi không hiểu được Dogecoin", sau đó nói thêm ý kiến của ông "không quá quan trọng". Theo ông, memecoin sẽ có giá trị khi sở hữu một cộng đồng lớn yêu thích hoặc thấy hình ảnh meme đáng yêu.
"Để một thứ trở nên có giá trị, chỉ cần một người muốn mua nó", CZ nói.
Với CZ, token sẽ có giá trị ngay khi có một người khác muốn sở hữu token từ người bán. Và để token có thanh khoản, cộng đồng cần một số lượng lớn người muốn mua hoặc bán token đó. Điều này không hẳn là sai, nhưng chưa đủ. Dưới định nghĩa của CZ, không có coin hay token nào thiếu thanh khoản và ông đã gạt đi rủi ro khi đầu tư bất kỳ loại tài sản nào.
Khi CZ giả chết bắt quạ
CZ cho rằng mình không thực sự hiểu memecoin là gì. Tuy vậy, bất kỳ ai tham gia thị trường crypto đều hiểu rằng memecoin là một loại token được tạo ra không vì mục đích gì ngoài để đầu cơ và giải trí. Có chăng, thứ CZ không thực sự hiểu chính là công dụng thật sự của memecoin vì chúng không tồn tại.
Như vậy, CZ đủ khả năng để hiểu về memecoin nhưng lại cố tình không hiểu những mặt trái của loại token gắn liền với cụm từ FOMO này. Mục đích cuối cùng, như đã nói ở trên, là việc niêm yết memecoin sẽ đem lại cho Binance khoản thu khổng lồ.
Khi ông nói sẽ niêm yết bất cứ token nào người dùng quan tâm và đủ điều kiện, mục tiêu của Binance là có thêm lợi nhuận từ phí giao dịch và thu hút thêm người dùng. Dưới góc độ của nhà kinh doanh, người dùng chính là tiền.
Và hành động của Binance vào ngày 5/5 vừa qua đã cho thấy bản chất thực sự của sàn giao dịch. Theo thông báo của sàn, Binance sẽ niêm yết 2 memecoin FLOKI và PEPE vào 23h ngày 5/5 (giờ Việt Nam) trên Innovation Zone.
#Binance will list @pepecoineth $PEPE and @RealFlokiInu $FLOKI in the innovation zone.
— Binance (@binance) May 5, 2023
➡️ https://t.co/yxcINj0whc pic.twitter.com/o4UTvWZkHj
Trong bài viết, Binance không quên nhắc nhở người dùng “memecoin có rủi ro cực kỳ cao và nhà đầu tư cần chú ý quản lý rủi ro”. Ngoài ra, tương tự đa số memecoin khác, PEPE cũng không có tiện ích và cơ chế đỡ giá. Nhưng kết quả là Binance vẫn chọn niêm yết PEPE dù biết rõ “hiệu ứng Binance” sẽ đẩy thị trường vào FOMO token này.
Binance cũng chọn Innovation Zone làm nền tảng niêm yết PEPE. Là nơi cung cấp giao dịch cho các dự án mới, Innovation Zone thường bao gồm các tài sản mã hóa dễ biến động và rủi ro. Thông qua Innovation Zone, Binance giống như gắn thêm một nhãn dán nguy hiểm lên sản phẩm của mình, song lại không ngần ngại mở bán sản phẩm đó.
Khi sự cố xảy ra, mọi trách nhiệm được quy cho người tham gia. Binance sẽ chỉ đút đầy túi lợi nhuận từ người dùng nhưng không chịu bất kỳ thiệt hại nào và cũng không có cơ chế nào để bảo vệ họ.
Memecoin - hiện thân của FOMO
Không ngoài dự đoán, ngọn lửa FOMO đối với memecoin tiếp tục được thổi bùng sau khi PEPE và FLOKI lên sàn Binance. Sau thông báo niêm yết Binance, PEPE và FLOKI lần lượt tăng 130% và 60% trong vòng 24h. Hiện PEPE đang được giao dịch với giá 0.0000029 USD trong khi FLOKI có giá 0.000043 USD. Giá cả 2 đều đã có phần hạ nhiệt so với tối 5/5.
Cùng với hiệu ứng Binance, vốn hóa PEPE lần đầu vượt mốc 1 tỷ USD, tăng gấp đôi so với mức 500,000 USD vài ngày trước đó. Đồng thời, PEPE cũng lọt top 50 đồng tiền mã hóa theo vốn hóa thị trường.
Tăng trưởng nhanh, biến động cao và dễ thao túng là những tính từ thường được dùng để mô tả memecoin. Năm 2021, DOGE đã tăng hơn 23,000%, sau hàng loạt bài đăng trên Twitter của tỷ phú Elon Musk. Tương tự, SHIB đã tăng hơn 1,250% nhờ ảnh hưởng từ DOGE.
Nhiều chuyên gia đã lên tiếng cảnh báo nhà đầu tư về rủi ro của memecoin dù chúng có thể mang lại lợi nhuận nhanh chóng. Adran Hetman, trưởng bộ phận công nghệ tại ImmuneFi cho hay các token có tính thanh khoản thấp không chỉ do thiếu người mua mà còn vì thanh khoản tập trung vào các pool AMM.
Gần đây, một trader đã mất số PEPE trị giá khoảng 300,000 USD khi swap token trên MetaMask. Người này đã đặt mức trượt giá quá cao trong khi pool thanh khoản thấp, dẫn đến mất cân bằng trong quá trình giao dịch. Dù vốn hóa thị trường lớn (hơn 884 triệu USD), pool thanh khoản Uniswap của PEPE chỉ ở mức 3 triệu USD. Điều này đồng nghĩa nguy cơ giá token sập mạnh khi các cá voi đồng loạt bán tháo rất lớn.
Ngoài ra, các nhà đầu tư cần cân nhắc rủi ro rug pull của các dự án. Theo các nhà nghiên cứu của Thanefield Capital, một nhóm “cá voi bí ẩn” đã mua 28.9 nghìn tỷ PEPE (khoảng 7% tổng nguồn cung) trong vòng vài phút trên các sàn giao dịch. Nhóm dự án PEPE bị nghi ngờ đứng sau những ví này.
“Hành vi này đặt ra câu hỏi liệu những chiếc ví này có thuộc về những người phát triển PEPE vì họ không chỉ có thời cơ hoàn hảo mà còn nắm giữ một số tiền đáng kể sau khi giá tăng gấp 1,000 lần”, Thanefield chỉ ra.
Rug pull hay lừa đảo là tình huống có thể xảy ra ở mọi mảng trong thị trường nhưng cần đặc biệt cẩn trọng ở memecoin. Nhiều dự án memecoin không hề công khai đội ngũ phát triển, không có lộ trình sản phẩm hay ứng dụng cụ thể.
Tất nhiên, không phải memecoin nào cũng sẽ định sẵn là sẽ “chết”. Cộng đồng crypto có lẽ vẫn trông đợi kỳ tích về việc một ngày nào đó memecoin với thanh khoản đủ lớn sẽ trở thành loại tài sản bền vững trong thị trường. Chẳng hạn, quay lại năm 2013, không ai ngờ Dogecoin có thể thay thế logo chim xanh thành hình ảnh chú chó shiba. Trong tương lai, Dogecoin được kỳ vọng biến thành phương tiện thanh toán trên Twitter hay thậm chí là đồng tiền chính trên nền tảng.
Nhưng để có được thanh khoản lớn, điều kiện chủ chốt vẫn là mục đích sử dụng cụ thể. Nhìn bức tranh toàn cảnh hiện tại, gần như không có memecoin nào có use case thực sự như Dogecoin. Cho đến khi memecoin thay đổi, đó vẫn là một “canh bạc” nhà đầu tư cần chấp nhận trước nguy cơ mất tiền khi bước vào.