Itmeans: Khó khăn của thị trường NFT

Số lượng giao dịch và người dùng trên các marketplace lớn như Blur, OpenSea đã giảm đáng kể trong tháng 4, đạt mức thấp nhất kể từ năm 2021, theo Dune Analytics. 

Nguyên nhân của sự sụt giảm này đến từ việc giá ETH tăng nóng, hậu quả của chương trình incentive của Blur và chiến lược sai lầm của các dự án NFT. 

Thị trường NFT chuyển xấu

Hàng loạt số liệu đều cho thấy thị trường NFT đã hạ nhiệt sau thời kỳ sôi động từ cuối năm 2022 đến đầu 2023.

Số lượng người dùng trên Blur, OpenSea, LooksRare giảm dần trong 7 ngày qua, còn 7,805 vào ngày 19/4. Đây là con số thấp nhất kể từ ngày 31/7/2021. Đồng thời, số lượng giao dịch hàng tuần chỉ còn 16,149 , theo dữ liệu từ Dune Analytics.

Blur cũng ghi nhận doanh số thấp nhất trong 90 ngày qua với 5,688 giao dịch vào thứ năm (20/4). Người dùng cũng đang rời bỏ sàn giao dịch này. Đến ngày 19/4, chỉ còn 1,777 người dùng trên nền tảng mỗi ngày. 

Theo số liệu từ The Block, khối lượng giao dịch trên Ethereum của các NFT marketplace đã giảm hơn 38%, từ 1.4 tỷ USD từ 863 triệu USD. Trong đó, Blur vẫn là sàn giao dịch NFT chiếm nhiều thị phần nhất. 

Ngoài ra, giá trị của các bộ NFT bluechip như Bored Ape Yacht Club (BAYC), Wrapped CryptoPunks, Mutant Ape Yacht Club (MAYC) hay Moonbirds đã giảm hơn 10% trong vài tuần qua. Giá sàn của BAYC đã giảm xuống mức 50 ETH (tương đương 95,000 USD), mức thấp nhất kể từ tháng 12/2021. Trong khi đó, bộ sưu tập Moonbirds lần đầu tiên được giao dịch dưới giá mint 2.5 ETH (tương đương 4,600 USD). 

ETH pump, NFT dump

Thị trường tiền mã hóa đã tăng mạnh trong tháng 3. Bitcoin vượt mốc 30,000 USD trong khi ETH cán mốc 2,100 USD sau bản cập nhật Shanghai. Ngược lại, thị trường NFT lại đi ngược với xu hướng chung.

Đa phần các NFT trên hệ sinh thái Ethereum đều được giao dịch qua ETH. Do đó, giá ETH sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến động thái của nhà đầu tư và giá của bộ sưu tập NFT. Theo @huntersolaire, việc ETH tăng trưởng nóng tác động tiêu cực đến thị trường NFT. 

“Mọi người sẽ bán tháo NFT ra ETH”, @huntersolaire cho biết.

Theo tài khoản Twitter này, giá trị NFT luôn biến động liên tục và không thể đo lường chính xác được. Điều này khiến nhiều nhà đầu tư NFT luôn trong tâm thế phải chốt lời khi có lợi nhuận. 

Khi giá ETH tăng, hầu hết giá sàn theo ETH của NFT sẽ giảm để cân bằng với giá trị trước đó. Do đó, những người nắm giữ NFT sẽ bắt đầu bán tài sản của mình trong lúc thanh khoản còn nhiều. Điều này khiến giá sàn của 95% bộ sưu tập NFT giảm.

Ngoài ra, giá của hầu hết các bộ sưu tập NFT đã tăng đáng kể từ cuối năm 2022. Theo số liệu từ OpenSea, giá sàn của bộ sưu tập BAYC đã tăng dần từ 50 đến 80 ETH vào cuối năm 2022. Tương tự, Azuki, đối trọng của BAYC, cũng tăng giá hơn 3 lần kể từ tháng 8/2022, từ 5 ETH lên đến 15 ETH. Việc giảm giá hàng loạt của các bộ sưu tập có thể được giải thích là do hành động chốt lời của những người tích lũy NFT trong năm 2021. 

Ảnh hưởng tiêu cực từ chương trình incentive của Blur

Airdrop mùa 2 của Blur đã thành công thu hút sự chú ý đến thị trường NFT khi khối lượng giao dịch tăng nhiều lần từ tháng 11/2022. Tuy nhiên, chương trình này đã vô tình tạo nên những tổn thất không thể vãn hồi cho các nhà giao dịch trong thị trường NFT. 

Nhà đầu tư đang e ngại và không muốn tham gia vào thị trường NFT trong tháng 4. Điều này được thể hiện qua thanh khoản sụt giảm trong tháng 4. Theo số liệu từ The Block, khối lượng giao dịch ở thị trường NFT đã giảm 28% trong tháng qua, từ 149 triệu USD còn 106 triệu USD. Phần lớn sự sụt giảm đến từ NFT trên Ethereum khi khối lượng giao dịch trên mạng lưới này giảm tới 35% trong 30 ngày qua. 

Người dùng gặp phải nhiều khó khăn từ đó phải rời bỏ thị trường NFT. Nguyên nhân có thể kể đến là hậu quả của chiến dịch airdrop mùa 2 của Blur. Tháng 2/2023, sàn giao dịch Blur đưa ra gói incentive 300 triệu BLUR token, khuyến khích người dùng niêm yết và đặt giá bid NFT trên nền tảng. Nhờ chiến lược này, khối lượng giao dịch trên BLUR liên tục tăng mạnh trong hai tháng tiếp theo. Từ đó, thanh khoản trên thị trường NFT cũng được cải thiện.

Tuy nhiên, trong thời gian này, những người tham gia sự kiện airdrop mùa 2 lại trở thành đối tượng tạo thanh khoản cho các cá voi NFT. Cụ thể, nhờ vào lệnh bid dày đặc, cá voi NFT đã xả số lượng lớn NFT bluechip như BAYC, Moonbirds… Điều này vừa khiến giá sàn của các bộ NFT Bluechip sụt giảm nhanh chóng vừa khiến những nhà giao dịch NFT lỗ nặng. Trong số đó không thiếu những cá voi và nhà giao dịch kỳ cựu. 

Theo @punk9059, nhà sưu tập NFT nổi tiếng Flanklin, người nắm giữ hàng chục BAYC, đã lỗ hơn 500 ETH (tương đương 1 triệu USD). Nặng nề hơn, Machi, cá voi NFT trên Ethereum, mất 5,000 ETH (tương đương 10 triệu USD) kể từ airdrop mùa 2 của Blur bắt đầu.

Việc lỗ nặng khiến những cá voi này phải “gác kiếm”. Ngày 14/4, Franklin cho biết anh ta đã bán đa số NFT mà mình nắm giữ. Theo dữ liệu onchain, cá voi này đã bán ít nhất 27 NFT BAYC, thu về 1,439 ETH (tương đương 2.8 triệu USD).

Cá voi là thành phần không thể thiếu với bất kì bộ sưu tập NFT nào. @huntersolaire, nhà nghiên cứu NFT từ Pixelmon, cho biết cá voi sẽ là những người “đỡ giá NFT” trong khi hầu hết thị trường bán đi. Họ là những người hold và không giao dịch thường xuyên. 

“NFT không có cá voi sẽ dần dần biến mất và không thể hồi phục”, @huntersolaire nhận định.

Như vậy, việc thua lỗ nặng từ việc giao dịch nhằm nhận được điểm từ chương trình airdrop của Blur đã khiến một số cá voi thất vọng và rời đi. 

Bên cạnh đó, khối lượng Ethereum trên bid pool của Blur bắt đầu giảm đáng kể so với đầu tháng 3. Theo số liệu từ Dune Analytics, lượng ETH trên bid pool chỉ còn 60,000 ETH (tương đương 114 triệu USD), giảm hơn 30% so với 90,000 ETH vào một tháng trước. 

Bid pool là tính năng đặc biệt của Blur cho phép người dùng dễ dàng đấu giá các bộ sưu tập NFT. Do đó, bid pool càng lớn chứng tỏ mức giá sàn của các bộ NFT vững chắc nhờ vào những người đấu giá. Ngược lại, bid pool càng nhỏ khiến do giá sàn của bộ sưu tập càng dễ biến động.

Nguyên nhân chủ yếu khiến người dùng rút tiền khỏi bid pool chính là Blur sắp cắt giảm một nửa điểm thưởng airdrop vào 1/5. Điều này có nghĩa là người cày airdrop sẽ nhận được ít điểm hơn khi niêm yết và đặt giá bid. Đây chính là lý do khiến giá hàng loạt bộ sưu tập NFT sụp đổ. Nhà nghiên cứu @walewoosh cũng đồng ý với quan điểm này. 

“Lần trước, khi Blur kết thúc mùa 1, giá sàn hàng loạt bộ sưu tập NFT sụp đổ”, @waleswoosh cho biết. 

Do đó, sau khi chương trình incentive trên Blur giảm nhiệt, người dùng sẽ cắt bớt các lệnh bid trên Blur dẫn đến giá sàn sẽ dễ dàng giảm mạnh khi xuất hiện lượng bán tháo. Mặc dù vậy, @waleswoosh chỉ ra rằng những bộ NFT không phụ thuộc quá nhiều vào lệnh bid trên Blur như Azuki có thể sống sót và tiếp tục phát triển.

Khó khăn trong ngắn hạn 

SeaLaunch, đơn vị nghiên cứu NFT, đã chỉ ra nguyên nhân ngắn hạn hơn giải thích cho sự sụt giảm của thị trường NFT là xu hướng memecoin mới nổi. 

Cộng đồng tiền mã hóa, đặc biệt là Ethereum, đã bị thu hút bởi trào lưu memecoin. Trong một tháng qua, hàng loạt các memecoin xuất hiện như PEPE, AIDOGE,... với mức tăng trưởng từ vài chục đến vài trăm lần. Cộng đồng đổ xô tham gia vào giao dịch memecoin. Từ đó làm lu mờ đi các thị trường khác như NFT. 

Ngoài ra, nhu cầu giao dịch lớn trên Ethereum đã đẩy phí gas lên rất cao so với bình thường. Theo Ethereumscan, phí gas trong vài ngày qua từ 30-65 gwei, có thời điểm lên đến hơn 200 gwei. Điều này khiến mỗi giao dịch NFT bình thường sẽ tốn từ 8-12 USD, cao hơn 3-4 lần so với bình thường. 

Phí gas tăng cao gây cản trở lớn với những nhà giao dịch NFT chuyên nghiệp. SeaLaunch cho biết sự sụt giảm đáng kể về hoạt động trên thị trường NFT đến từ các nhà giao dịch chuyên nghiệp hơn là người dùng bình thường.

Tổng kết

Thị trường NFT bị ảnh hưởng từ những yếu tố nội tại như thanh khoản thị trường, hoạt động của Blur đến yếu tố bên ngoài như giá ETH biến động, phí gas tăng cao. Tuy nhiên, tất cả nguyên nhân kể trên đều tác động đến thị trường trong ngắn hạn. 

NFT vẫn còn chặng đường dài để giải quyết các khó khăn hiện có. Điều không thể chối bỏ là những ứng dụng mà tài sản này đang phát triển và mang lại cho người dùng. 

Đọc thêm: #Itmeans: Blur - Kẻ thay đổi cuộc chơi trên thị trường NFT .