Vitalik Buterin tiết lộ thách thức lớn của Ethereum trong tương lai

Trong bài đăng trên blog ngày 31/3, Vitalik Buterin chia sẻ về một khía cạnh trước đó chưa được thảo luận trong cộng đồng song có tầm quan trọng đối với hệ sinh thái Ethereum. Đồng thời, ông cũng nêu bật một số thách thức lớn của dự án trong tương lai gần.

quynhnt

Published Apr 06 2023

Updated Dec 22 2023

5 min read

Bài đăng của Vitalik có tiêu đề “Đề xuất multi-client của Ethereum sẽ tương tác với ZK-EVM như thế nào?” Trong đó, ông tập trung vào các thách thức kỹ thuật, sự đánh đổi và một số giải pháp tiềm năng để tạo ra một hệ sinh thái multi-client (đa máy khách) cho ZK-EVM.

Vấn đề của multi-client đối với ZK-EVM

Vitalik tin rằng ZK-EVM sẽ phát triển và trở thành một phần thiết yếu trong quy trình xác minh và bảo mật layer 1 của Ethereum trong tương lai. Công nghệ Zero Knowledge (ZK) cho phép các nhà phát triển chứng minh tính xác thực của giao dịch hoặc tin nhắn mà không tiết lộ bất kỳ thông tin bảo mật nào.

Tuy nhiên, bản chất bảo vệ quyền riêng tư của công nghệ ZK có thể phá vỡ một số tính năng của EVM. Vitalik chỉ rõ lý do là các máy khách Ethereum sở hữu những điểm khác nhau trong quá trình đảm bảo tiêu chuẩn của giao thức.

Ngoài ra, một số giao thức layer 2 trong các ZK rollups đã sử dụng thành công ZK proofs và giúp mở rộng quy mô Ethereum thông qua việc gộp nhiều giao dịch vào một bằng chứng duy nhất. Vitalik nhấn mạnh trên thực tế ZK-EVM đã trở thành loại ứng dụng Ethereum client thứ 3, có tầm quan trọng đối với bảo mật của mạng lưới, tương tự một số nền tảng đồng thuận khác.

Song, điều làm cha đẻ Ethereum thắc mắc là làm cách nào để các nhà phát triển có thể tạo ra hệ sinh thái multi-client nhằm giúp công nghệ ZK xác thực khối trong mạng lưới?

Khi hệ sinh thái mở rộng quy mô, Vitalik muốn duy trì điểm thuận lợi của đề xuất multi-client, đồng thời tận dụng lợi thế của ZK-EVM để cải thiện khả năng mở rộng, bảo mật và phân cấp trên mạng Ethereum.

Theo đồng sáng lập Ethereum, những thách thức kỹ thuật chính của việc sử dụng công nghệ ZK với multi-client liên quan đến độ trễ và tính không hiệu quả của dữ liệu. Bên cạnh đó, một số máy khách Ethereum xử lý các zero-knowledge proofs (bằng chứng không kiến thức) theo quy tắc khác nhau. Điều này cũng gây cản trở cho việc áp dụng đề xuất multi-client.

Giải pháp multi-client ZK-EVM

Bất chấp những thách thức trên, Vitalik tin rằng việc tạo ra một hệ sinh thái multi-client ZK-EVM là khả thi, đồng thời có lợi cho tính bảo mật và phân cấp của Ethereum. Bên cạnh đó, nhà sáng lập dự án cũng đưa ra hình ảnh minh họa cho những lập luận của mình.

Theo Vitalik, việc có nhiều máy khách sẽ tăng tính bảo mật và phân cấp của mạng bằng cách giảm nguy cơ xảy ra lỗi nghiêm trọng trong quá trình triển khai. Hơn nữa, multi-client sẽ giúp ngăn chặn tình trạng tập trung do những người đứng đầu dự án nắm quyền và thúc đẩy sự phân cấp mạng lưới.

Trong bài viết được đăng tải, Vitalik đã đưa ra 3 giải pháp tiềm năng cho những vấn đề nêu trên.

ZK-EVM riêng lẻ: từ bỏ mô hình multi-client và lựa chọn một ZK-EVM duy nhất để xác minh các khối.
Nhóm ZK-EVM mã nguồn đóng: tuân theo sự đồng thuận của nhóm gồm nhiều ZK-EVM. Quy tắc được thiết lập nếu hơn 50% số lượng ZK-EVM được coi là hợp lệ.
Nhóm ZK-EVM mã nguồn mở: các máy khách (client) sẽ triển khai ZK-EVM khác nhau và mỗi client chờ bằng chứng tương thích trước khi đánh giá khối hợp lệ.

Theo nhà sáng lập Ethereum, những giải pháp mà anh đưa ra sẽ là lựa chọn hiệu quả nhất đối với mạng lưới. Vitalik tin rằng những thách thức đối với ZK-EVM mã nguồn mở ít hơn so với hai phương pháp còn lại nếu áp dụng vào thời điểm hiện tại.

Nhận định về sự phát triển nhanh chóng của AI gần đây, Vitalik cho rằng các cải tiến công nghệ này mang lại sẽ thúc đẩy việc triển khai ZK-EVM. Đồng thời, việc tận dụng lợi thế của AI sẽ giúp quá trình xác thực mạng Ethereum trở nên dễ dàng hơn, nhà sáng lập dự án nhấn mạnh.

Đọc thêm: Bot MEV trên Ethereum bị validator khai thác 25 triệu USD