Itmeans: ETF của BlackRock sẽ là cú hích lớn với thị trường?

Ngày 15/6, như Interlock đưa tin, BlackRock, công ty quản lý tài sản lớn nhất thế giới với tổng cộng 9 nghìn tỷ USD, đã đăng ký thành lập quỹ Bitcoin ETF (Bitcoin Exchange Traded Fund) giao ngay. Vài ngày sau, Fidelity, công ty quản lý tài sản lớn thứ 3 thế giới, cũng được cho là sắp có động thái tương tự. 

Chỉ trong một tuần, Invesco, Wisdom Tree và Valkyrie đã nối bước gã khổng lồ BlackRock nộp đơn đăng ký Bitcoin ETF giao ngay lên Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Mỹ. Cộng đồng tin rằng tín hiệu tích cực từ các nhà đầu tư truyền thông là nguyên nhân thúc đẩy giá Bitcoin tăng 19% lên hơn 30,000 USD, mức cao nhất trong 2 tháng qua.

Dòng tiền vào thị trường 

Thanh khoản Bitcoin đã bị ảnh hưởng từ khi Binance loại bỏ chương trình giao dịch Bitcoin miễn phí vào đầu năm nay và FTX sụp đổ vào tháng 11 năm ngoái. Xem xét tài liệu của FTX, các chuyên gia giải quyết quy trình phá sản không thể xác định được chính xác số Bitcoin công ty này đang nợ người dùng.

Khi thị trường chao đảo bởi khủng hoảng FTX, Larry Fink, CEO BlackRock vẫn bày tỏ sự lạc quan về công nghệ tiền mã hóa. Tháng 11/2022, tại hội nghị của New York Times, ông tuyên bố token hóa chứng khoán là “thế hệ tiếp theo của thị trường tài chính”. 

Để lý giải vai trò tiềm năng của BlackRock với crypto, trước hết cần phải biết bản chất của Bitcoin ETF. Hiểu một cách đơn giản, Bitcoin ETF là nhóm tài sản theo dõi giá trị Bitcoin trên các sàn giao dịch chứng khoán truyền thống. Lý do ETF được phát hành là hỗ trợ người mua đầu tư vào Bitcoin dù không cần thực sự sở hữu chúng. 

Công ty quản lý quỹ sẽ biểu thị quyền sở hữu đồng coin dưới dạng cổ phiếu. Bitcoin ETF sử dụng cấu trúc giao dịch tương tự như ETF truyền thống. Khi giá trị của Bitcoin tăng, giá trị của ETF sẽ tăng và ngược lại. 

Trên thị trường có 2 loại Bitcoin ETF chính là Bitcoin ETF futures và Bitcoin ETF giao ngay.  Bitcoin ETF futures theo dõi các hợp đồng tương lai thông qua thị trường futures do CME niêm yết thay vì theo dõi giá giao ngay của Bitcoin. Do đó, giá các ETF futures như ProShares ETF sẽ không giống với mức giá đang được giao dịch của Bitcoin trên thị trường. 

Trong khi đó, Bitcoin ETF giao ngay hoạt động giống như các loại ETF trong thị trường truyền thống. Công ty quản lý quỹ sẽ mua Bitcoin, sau đó nhà đầu tư có thể tham gia bằng cách mua cổ phần trong ETF đại diện cho quyền sở hữu Bitcoin. Giá trị của các quỹ Bitcoin ETF này sẽ theo sát giá trị Bitcoin được giao dịch trên thị trường. Hiện SEC chỉ cho phép phát hành Bitcoin ETF futures.

Quỹ ETF vừa được BlackRock đăng ký thuộc loại giao ngay, đồng nghĩa công ty phải tích lũy Bitcoin để phát hành quỹ. Nếu quỹ iShares được phê duyệt, BlackRock có thể tạo áp lực mua đáng kể với Bitcoin, tạo thêm dòng tiền lớn cho thị trường. Cameron Winklevoss, đồng sáng lập sàn giao dịch Gemini cho rằng các tổ chức và nhà đầu tư cá nhân đã bắt đầu tích lũy số lượng lớn Bitcoin.

Trong cuộc phỏng vấn ngày 21/6 với CNBC, nhà đầu tư nổi tiếng Anthony Pompliano dự đoán sẽ có một cuộc giằng co giữa giới đầu tư cá nhân và những ông lớn Wall Street. Theo ông, nhà đầu tư nhỏ lẻ đã thuận lợi khai thác và tích lũy phần lớn Bitcoin lưu thông suốt 15 năm qua nhưng 68% trong số đó đã không di chuyển trong vòng một năm. 

 “2 bên sẽ tranh giành thị phần trong số 21 triệu Bitcoin”, Pompliano cho hay.

Cú “quay xe” của SEC

Các nhà đầu tư đang kỳ vọng iShares Bitcoin Trust sẽ trở thành quỹ ETF đầu tiên được phê duyệt ở Mỹ. Suốt nhiều năm qua, Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Mỹ (SEC) đã liên tục từ chối đơn đăng ký Bitcoin ETF giao ngay của nhiều công ty trong mảng tài chính truyền thống lẫn tiền mã hóa.

Tháng 6/2022, Grayscale đã xin SEC cấp phép chuyển đổi GBTC thành Bitcoin ETF giao ngay nhưng không thành. Cùng ngày, SEC cũng từ chối đơn đăng ký của Bitwise Asset Management, công ty quản lý tài sản mã hóa hàng đầu thế giới. Grayscale sau đó đã đệ đơn kiện SEC nhưng vụ kiện đến nay vẫn chưa phân thắng bại.

Theo TechCrunch, trong năm 2022, cơ quan này đã từ chối hơn 10 quỹ Bitcoin ETF giao ngay và chỉ phê duyệt một số quỹ ETF futures. Ken Goodwin, Giám đốc Các vấn đề Thể chế và Quy định tại Blockchain Intelligence Group giải thích rằng ETF giao ngay được giao dịch dựa trên giá Bitcoin trong khi ETF futures phụ thuộc vào giá hợp đồng tương lai CME. 

“Những người ủng hộ Bitcoin ETF cho rằng thị trường futures vẫn dựa trên giá Bitcoin giao ngay trong khi SEC nhận định hợp đồng futures CME được quy định bởi Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai (CFTC)”, ông trả lời TechCrunch.

Nói cách khác, SEC chấp nhận ETF futures vì họ cho rằng hoạt động này nằm dưới sự kiểm soát của các cơ quan quản lý. Theo SEC, ETF giao ngay là tài sản khó quản lý, dễ bị thao túng. Ngoài ra, một số nhà phân tích cho rằng lý do SEC ưu ái hơn cho ETF futures là các hợp đồng tương lai được thanh toán bằng tiền mặt. 

Michael Sonnenshein, CEO Grayscale Investments cho biết việc SEC tiếp tục phê duyệt Bitcoin ETF futures dài hạn và ngắn hạn thể hiện "tầm nhìn thiếu công bằng" của cơ quan và là cơ sở quan trọng khiến họ quyết định đệ đơn kiện.

Nate Geraci, Chủ tịch The ETF Store, chia sẻ: “Rõ ràng SEC sẽ không phê duyệt Bitcoin ETF giao ngay cho đến khi họ có quyền giám soát các sàn giao dịch tiền mã hóa. Ngay cả khi có bóng ma của vụ kiện Grayscale, SEC vẫn không hề nao núng trong việc từ chối các đơn đăng ký ETF giao ngay”.

Vậy đơn đăng ký của BlackRock có gì khác biệt? 

Tài liệu của BlackRock nêu rõ nền tảng sẵn sàng chia sẻ quyền giám sát với “một sàn giao dịch Bitcoin giao ngay có trụ sở tại Mỹ”. Sumit Roy, nhà phân tích cấp cao tại ETF.com cho hay thông thường điều khoản này sẽ không đủ để SEC chấp thuận, đặc biệt là khi sàn giao dịch giao ngay được đề cập ở đây là Coinbase.

Coinbase đang bị SEC kiện tội vi phạm luật chứng khoán và hoạt động không đăng ký. Phía công ty cũng đã nộp đơn kiện ngược lại SEC vì cố ý né tránh yêu cầu xây dựng khung pháp lý rõ ràng cho thị trường tiền mã hóa.

Tuy nhiên, Roy tin rằng cái tên BlackRock sẽ là bảo chứng cho sự thành công. Eric Balchunas, nhà phân tích ETF tại Bloomberg, chỉ ra BlackRock gần như bất bại khi đối đầu với SEC. Trong số 576 đơn đăng ký ETF BlackRock nộp lên cơ quan này, có đến 575 hồ sơ được thông qua.

Dường như các công ty như WisdomTree, Investco và Valkyrie cũng có niềm tin tương tự. Trong podcast Hashing It Out hồi tháng 3, Steven McClurg, Giám đốc Đầu tư của Valkyrie Investment cho rằng Bitcoin ETF giao ngay sẽ chỉ khả thi "sau cuộc bầu cử tiếp theo hoặc thông qua hành động lập pháp”. Song chỉ vài ngày sau khi BlackRock nộp đơn đăng ký, công ty này đã nhanh chóng gia nhập đường đua.

Đọc thêm: Công ty thứ 4 gia nhập cuộc đua Bitcoin ETF trong một tuần.